قلعه ايرج بزرگترين قلعه خشت خام در استان تهران
قلعه ايرج كجاست؟
قلعه ايرج دژي باستاني مربوط به دوره ساساني است و در شهرستان پيشوا، دهستان بهنام و در نزديكي روستاي عسگرآباد عباسي جاي گرفتهاست.
قلعه ايرج به عنوان بزرگترين قلعه خشت خام در استان تهران، ايران و جهان شناخته ميشود.
اين قلعه درمحل به قلعه عسگرآباد و قلعه گبري شناخته مي شود. قلعهاي با ارتفاع بيش 15 متر مربوط به دوره ساساني، هرچند آثار كشف شده از اين قلعه كهنسال و شگرف داراي قدمتي بيش از 3 هزار سال هستند و اين آثار فرضيه بازسازي و مرمّت قلعه در دوره ساساني را قوت بخشيده است؛ اما قلعه ايرج با وجود اين قدمت فراوان و وسعت بيش از 200 هكتار همچنان در غربت به سر ميبرد.
اين قلعه از نظر زماني هزار سال قبل از به دنيا آمدن مسيح(ع) و حدود 1500 سال قبل از تولد پيامبر اسلام(ص) بنا شده است؛ ساكنان اين قلعه زرتشتي بودهاند و عنوان قلعه گبري نيز به همين خاطر به آن اطلاق ميشود؛ زيرا گبر در لغت به پيروان دين زرتشتي گفته ميشود.

عكس هايي از قلعه ايرج
مشخصات ساخت و معماري قلعه ايرج:
قلعه ايرج طول و عرضي معادل با ۱۴۴۰ متر در ۱۲۸۰ متر دارد كه از آن دژي عظيم و پر ابهت ساخته است و به عنوان بزرگترين قلعه خشتي نظامي در ايران و حتي جهان شناخته ميشود. ديوارهاي آن پهنايي بين ۱۷ تا ۲۲ متر دارند و بيشترين ارتفاع ديوار در بنا در گذشته ۲۵ متر بوده است ولي به دليل فرسايش ديوارها بر اثر عوامل طبيعي در طول ساليان هماكنون حداكثر ارتفاع ديوار در قلعه به ۱۶ متر ميرسد. مصالح عمده به كار رفته در ساخت اين قلعه خشت و گل است.
اين قلعه بزرگ مستطيل شكل، در گذشته در ضلع شمالي داراي ۳۴ برج، در ضلع جنوبي داراي ۴۲ برج و در ضلعهاي شرقي و غربي داراي ۳۶ برج بوده است كه امروزه متاسفانه فقط و فقط دو برج كه در فاصله ۳۰ متري از هم قرار دارند، در اين قلعه باقي ماندهاند.
درون ديوار مابين اين دو برج ديده باني، راهروهايي وجود دارند كه آنها را به هم متصل ميكردهاند. جالب است بدانيد كه اين راهروها به قدري عريض بودهاند كه ارابههاي نظامي و ادوات جنگي درون آنها به راحتي حركت ميكردند.
قلعه ايرج داراي ۴ دروازه در شمال، جنوب، شرق و غرب است. دروازه شمالي اين قلعه دقيقا رو به روي قله كوه زيباي دماوند قرار گرفته است و اين باعث ميشود كه تماشاي قلعه از سمت جنوب، چشمانداز فوق العادهاي از آن به همراه قله دماوند ارائه دهد.
در گذشته در اطراف اين دژ مستحكم و باشكوه، خندقهايي به عمق ۸ متر و پهناي ۳۰ متر حفاري شده بود كه براي محافظت از قلعه در برابر حمله دشمنان و آشوبگران استفاده شود. به هنگام حمله دشمنان، درون اين خندقها آب رها ميكردند و دسترسي به قلعه در اين زمان عملا غيرممكن ميشد. اين خندقها در حال حاضر به منظور استفاده كشاورزي به صورت هموار درآمدهاند.

قلعه ايرج تهران
راه دسترسي به قلعه ايرج:
براي ديدن قلعه ايرج بايد به نزديكي دو شهرستان پيشوا و ورامين در استان تهران برويد و سري به روستاي عسگرآباد عباسي شهرستان پيشوا بزنيد؛ اين قلعه در سمت شمال جاده ارتباطي ورامين به پيشوا قرار دارد.
| ۷ تير ۱۳۹۹ | ۰۳:۵۷:۰۳ | hsi
،